Egzotyczne przyprawy, warzywa i kwiaty rosnące ze ściany w centrum miasta w Polsce – czy to nie brzmi oryginalnie?
Rośliny pochodzące z Azji i z Ameryki Środkowej, gdzie zima przebiega w dość łagodny sposób, wprost uwielbiają ciepło. Ich uprawa w polskich warunkach stanowi wyzwanie, ze względu na utrzymanie takiej samej, wysokiej temperatury, odpowiedniej wilgotności, kąta padania promieni słonecznych, a nawet wysokości nad poziomem morza. Te wszystkie parametry o odpowiedniej skali niezbędne są do prawidłowego wzrostu rośliny.
Dzięki uprawie wertykalnej, która może działać przez cały rok, jest to możliwe. Poznaj wybrane egzotyczne gatunki roślin rosnące wertykalnie w różnych częściach świata!
W rolnictwie wertykalnym przyprawy i zioła mogą rosnąć o każdej porze roku. Ich wzrost następuje nawet 5-krotnie szybciej w porównaniu do tradycyjnego rolnictwa. Świeże, są bardziej aromatyczne niż te suszone i ich niewielka ilość wystarczy do zmiany smaku potrawy. Dodają daniom pikanterii, słodyczy i wyrazistości. Częściej w polskich domu sięgamy jednak po te suszone, ze względu na wygodę, dłuższy termin przydatności oraz dostępność.
Poniższe gatunki ziół uprawia się wertykalnie:
1. Bazylia tajska
Niezastąpione zioło, które w smaku nie przypomina bazylii dodawanej do spaghetti bolognese. Ma anyżowo – miętowy aromat. W kuchni azjatyckiej jest obowiązkowym dodatkiem do curry. Dopiero zaczyna podbijać polskie serca. Na uprawie wertykalnej rośnie ok. 17 dni (od przesadzanie do zbioru).
2. “Orientalna pietruszka” – Kolendra
Kolendra to zioło o mocno intensywnym smaku i aromacie. Stosunkowo niedawno zaczęto ją stosować w kuchni zachodniej. Początkowo nie była używana, ze względu na właśnie swój zapach. W przemyśle i w gastronomii używa się jej nasiona, owoce oraz liście. Z liści i suszonych nasion kolendry powstają przyprawy. Mimo tego, że są to części tej samej rośliny, to różnią się one od siebie smakiem.
Uprawa dobrze znanych w Polsce warzyw tj. cebuli, buraków, marchwi, jest wymagające ze względu na szybko zmieniające się warunki atmosferyczne.
Powodzie oraz susze dotykają tereny uprawowe w Polsce, coraz częściej, odbijając swoje negatywne piętno na zbiorach. Aż 6,5 mld złotych mogą być warte plony, które tracimy przeciętnie co roku w wyniku susz [1]. Wyzwanie wciąż pozostaje aktualne. Bez wdrożenia działań zapobiegawczych koszty susz mogą być coraz większe.
Rolnictwo wertykalne w kontrolowanych warunkach atmosfery zapewnia pewne zbiory o każdej porze roku. Przy takiej uprawie zużywa się nawet o 95% mniej wody w porównaniu do tradycyjnego rolnictwa!
Jakie egzotyczne warzywo, może na stałe zagościć do Twojej kuchni?
3. Kapusta chińska
Pak Choi nie ma główki, co wyróżnia ją od innych kapust. Jest rośliną niskokaloryczną (100 g kapusty ma 13 kalorii), bogatą w aminokwasy egzogenne, czyli takie, które musimy dostarczać wraz z pożywieniem, ponieważ organizm nie jest w stanie sam ich wytworzyć. Im mniejsza roślina, tym lepiej smakuje. Większe “okazy” bywają gorzkie. Może być dodatkiem do…polskiej zupy jarzynowej!
4. Rukola wasabi
Rukola wasabi jeszcze nie zadomowiła się w polskich warunkach. Dopiero zdobywa swoją popularność. Ta odmiana stanowi znany dodatek do pesto, sałatek, twarogu, mozzarelli, tortellini i brushetty. Smakuje jak mix rukoli i wasabi – posiada orzechowo – pikantny aromat.
Na świecie żyje obecnie według szacunków ok. 8 miliardów ludzi. Do 2050 roku liczba ludzi ma wzrosnąć do 9,7 miliarda osób[2]. Zapotrzebowanie na alternatywną zdrową żywność, którą można wyprodukować w szybkim czasie wzrasta.
Już 5 lat temu przeprowadzono badania w celu sprawdzenia tempa wzrostu jednego z pseudozbóż na farmie wertykalnej. Zauważono różnice wzrostu rośliny na jej różnych poziomach, co wymagało w późniejszym czasie dopracowania przepisu uprawowego. System już wtedy był w stanie wyprodukować wysokiej jakości roślinę[3]. Czy wiesz co to za roślina?
Ponad połowa upraw produkcji roślinnej na świecie to zboża Zboża odgrywają istotną rolę w strukturze zasiewów w Polsce i na świecie. Według Analizy rynku zbóż w skali światowej stanowią około 50% uprawy roślinnej[4]. Są one podstawowym składnikiem pożywienia. W Polsce, w 2019 roku 72,4% zasiewów stanowiły uprawy zboża. Daleko w tyle znalazły się dopiero zasiewy przemysłowe, pastewne i inne uprawy[5]. |
5. Amarantus
Jest to pseudozboże bardzo bogate w źródło białka. Amarantus ekspandowany stosowany jest jako dodatek do musli, czy też wypieków. Produkuje się z niego również mikroliście. Może pełnić także funkcję rośliny dekoracyjnej: świeżej i ususzonej.
Egzotyczna wyprawa już się rozpoczęła. Rozpoczęliśmy ją z Polski i tutaj nabiera ona tempa. Dzięki nieustannym dociekaniom naszego centrum B+R jesteśmy coraz bliżej odkrycia kolejnych niezbadanych lądów, jakimi są przepisy uprawowe na nowe gatunki kwiatów, roślin leczniczych oraz mikroziół.
Obecnie mamy opracowane przepisy dla sałaty: masłowej, rzymskiej, karbowanej, batawskiej oraz ziół: mięty, bazylii, tymianku. Pozostań z nami, aby eksplorować z dowolnego miejsca na ziemi rozwój rolnictwa wertykalnego w Polsce.
Polski Instytut Ekonomiczny, 6,5 mld zł rocznie mogą być warte plony, które tracimy w Polsce w wyniku susz, 2022
[2] World Population Prospects 2022: Summary of Results, https://www.un.org/development/desa/pd/sites/www.un.org.development.desa.pd/files/undesa_pd_2022_wpp_key-messages.pdf
[3] Muhammad Rashed Al Mamun, Sadiqur Rahman, Shamima Shammi, Production of Red Amaranth in a Vertical Farm and Evaluation of its Sustainability, 2018
[4] CDR Brwinów, Analiza rynku zbóż, 2020
[5] Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa, Rynek zbóż w Polsce, 2020
